“`html

Ayhan Bilgen ile Röportaj: Terörsüz Türkiye Süreci ve Öncelikler

Ayhan Bilgen, eski bir HDP milletvekili ve Kars’ın belediye başkanı olarak tanınan bir figürdür. Görevinden alındıktan sonra SES Partisi’ni kurarak siyasete devam eden Bilgen, şu anda herhangi bir siyasi partiye bağlı olmaksızın dernek çalışmaları gerçekleştirmektedir.

İstanbul’da düzenlenen Doğu Akdeniz – Karadeniz Konferansı sırasında Bilgen ile karşılaştık ve Türkiye’nin terörsüzleşme sürecini masaya yatırdık. Kendisi, sürecin seyrine dair umutlu olsa da bazı kaygıları olduğunu vurguladı. Bilgen, sürecin kırılgan yanlarına dikkat çekerken, DEM’in bazı uygulamalarını da eleştirdi. Ayrıca, YPG’nin Kürt bölgesindeki ayrılıkçı tavırları hakkında önemli uyarılarda bulundu. İşte o röportajımız:

– Ayhan Bey, Türkiye’deki terörsüzleşme sürecini nasıl değerlendiriyorsunuz? Gidişatı olumlu buluyor musunuz? Zorluklarıyla birlikte bu süreç hakkında ne düşünüyorsunuz?

– Geçmişteki girişimlerle karşılaştırıldığında, bu süreçte daha dikkatli adımlar atıldığı ve geçmiş hatalardan ders alındığı hissediliyor. Bu durum umut verici ancak risklerin hiç de az olmadığı gerçeğini göz ardı etmemeliyiz. Özellikle siyasetteki söylemler ve mesajların taşıdığı riskler söz konusu. Siyasi parti temsilcilerinin, özellikle de DEM yöneticilerinin, kendilerini örgütün temsilcisi gibi hissetmemeleri gerekiyor. Eğer Öcalan’ın yetkileri geçerliyse, o zaman onun görüşlerini ciddiyetle ele almak şart. Silah bırakma konusundaki ilk adımı atan kişi olarak, Öcalan bu sürecin merkezinde yer alıyor.

SİLAHLA İLGİLİ KONULARDA DENETİM ÖNEMLİ

Siyasi aktörlerin ifade edeceği sözler ve yapacakları işler elbette önemlidir. Ancak bu, daha çok demokratikleşme ve hukukun inşası bağlamında ilerlemelidir. Silah konularında yetkinin kendilerinde olduğunu düşünmemeleri gerektiğini düşünüyorum. Bu durum, siyasi popülizm tuzağına düşmelerine neden olabilir. Toplumun genel beklentilerine zarar vermemelidirler.

IRAK VE SURİYE’DE FIRSATÇILIKLA YÜZLEŞMEK GEREK

– İkinci büyük risk ise dış politikayla ilgilidir. Türkiye şu anda kendi içerisinde büyük ölçüde güvenlik sorununu çözmüşken, konuyu bölgesel barış ekseninde ele alıyor. Irak ve Suriye’de kaos yaratabilecek fırsatçılıklardan kaçınmak önemli. Bu bölgelerdeki küçük grupların kendi çıkarları için hareket etmeleri tehlikeli sonuçlar doğurabilir. Suriye’de herkesin temsil edildiği, ayrım yapılmayan bir sistemin kabul edilmesi şart. Irak’taki başarısızlıkların Suriye’ye taşınması, bölgenin geleceği için tehdit oluşturacaktır. Bu da en çok Kürt topluluklarını mağdur edecektir.

– Abdullah Öcalan’ın silah bırakma çağrısına YPG’nin tepkisi nasıl olabilir? Bu durum bölgedeki dinamikleri nasıl etkiliyor?

Dört ülkede KCK’nın varlığı söz konusu. Özellikle Irak’taki silahlı yapılar öne çıkıyor. Suriye ile Irak arasında önemli farklılıklar olduğunu unutmamak gerek. Suriye, on dört yıllık bir iç savaşın ardından yeniden şekillenmeye çalışıyor. Bu noktada, yeni bir anayasa ve seçim sisteminin kurulması gerekecektir.

SURİYE, TÜRKİYE İÇİN HASSAS BİR KONUDUR

– Irak, mevcut bir düzenin var olduğu bir ülke. Suriye’de ise işler pek yolunda gitmiyor. Federal bir yapı ile merkezî otorite arasındaki yetki karmaşası büyük sorunlar yaratıyor. Seçimler genelde erteleniyor ve hükümet kurma süreçlerinde aksamalar yaşanıyor. Bu sebeplerden ötürü Suriye’nin durumu dikkatle ele alınmalıdır. Türkiye’nin Suriye’de ne olup bittiğinden bağımsız kalması mümkün değildir.

İSRAİL’İN STRATEJİSİ VE ETKİLERİ

– Suriye’nin merkezî yönetiminin zayıflatılması ve bunun sonucunda ortaya çıkacak bölünme, İsrail’in stratejik hedefleri arasında yer alıyor. Bu tür bölünmeler, Dürzi, Nusayri ve Kürt gruplar üzerinden uygulanıyor. Bu süreçte, Kürtlerin merkezi yönetimde temsili önemlidir. Böylece Suriye’nin demografi ve sosyolojik yapısı gözetilerek kalıcı bir barış sağlanabilir.

BATI VE DOĞU’DAKİ FEDERAL YAPILAR ARASINDAKİ FARKLILIKLAR

– Ancak PKK-YPG’nin federal yapılar konusundaki ısrarı ne olacaktır?

Federal yapılar genelde Batı’da yerelden merkeze doğru gelişmektedir. Almanya ve Amerika gibi örneklerde bu durum net bir şekilde görülmektedir. Orta Doğu’daki federal yapı anlayışı ise bu örneklerin zıttı bir şekilde ortaya çıkabilir. Merkezden yerele yetki devredilmesi, çatışmalara ve iç savaşlara yol açabilir.

ÖCALAN’IN FEDERASYON KARŞITI TAVRI

Eğer Öcalan, “Federasyon istemiyoruz” diyorsa, bu durum sadece Suriye’deki Kürtlerin değil, tüm bölgenin geleceği için dikkate alınmalıdır. Aksi takdirde, Türkiye için de olumsuz sonuçlar doğurabilir.

KCK’nın Suriye Üzerindeki Etkisi

– KCK’nın Suriye’deki olaylara müdahale etme yetkisi var mı?

Ben, Suriye’nin geleceğini Suriyelilerin belirlemesi gerektiğini düşünüyorum. Ancak KCK’nın bölgedeki Kürtlerin kazanımlarında rehberlik etme ve müdahalede bulunması bekleniyor. Aksi takdirde, farklı tercihler büyük sorunlara yol açabilir.

TÜRKİYE’NİN MÜDAHALESİNE YOL AÇABİLİR

KCK’nın ikircikli bir siyaset izlemesi durumunda, Türkiye’nin bölgedeki askeri müdahalesi kaçınılmaz hale gelebilir. Bu tür sorunların üstesinden gelinmesi için net bir irade geliştirilmesi gerekmektedir.

Osman Erbil
Odatv.com

“`